Vloeibaar

Gisteren kwam deze tweet in me op, terwijl ik me in tijgersluipgang over het internet bewoog om geen verwijt op te lopen.

Vast

Keuzes maken of keuzes eisen: of of. Je bent óf voor óf tegen.

Het lijkt de bedoeling dat je meteen je verontwaardiging uit, een conclusie trekt, partij kiest zodra partijen in het geding zijn. Het is niet de bedoeling dat je nog een vraag stelt, ter verduidelijking bijvoorbeeld, want dan heb je niet begrepen dat je een keuze dient te maken, of erger: het ontbreekt je aan elk gevoel van urgentie, medemenselijkheid, emotie of juist gezond verstand.

Waar komt die behoefte aan vastigheid vandaan?
Vaste baan. Vaste relatie. Vast salaris. Vaste mening. Houvast.
Ook als een vaste keuze veel beperkingen geeft of een ander geweld aandoet, is de winst blijkbaar groter dan het verlies. Er wordt partij gekozen. En opgeroepen dat te doen. En veroordeeld als je het niet doet.

Vluchtig

Misschien is het de afkeer van vluchtigheid. Van met een sisser aflopen. Van oppervlakkigheid. Misschien is dat het waarom de vaste vormen zo worden aangehangen.

Misschien is het daarom dat atheïsten in de US het lastig hebben, zoals ik vandaag las. Als niet in een boek of geschrift staat waar je in gelooft, dan ontsnap je aan elke vorm. Dan vervliegen al je beloftes, omdat je je nergens toe hebt bekend.

Misschien ‘mag’ daarom een politicus niet van mening veranderen. Een partij, een programma, geeft houvast. Om ervoor of ertegen te zijn. Misschien is het daarom dat de term ‘zwevende kiezer’ bijna als een belediging klinkt. Alsof je in het luchtledige verkeert. Niet weet wat je wilt. Het allemaal niet zo goed begrepen hebt.

Een vroegere geliefde was niet tevreden met mijn eerlijke antwoord op hoe ‘vast’ (lees: altijddurend) onze relatie zou zijn.

Vloeibaar

Als twee harde dingen elkaar raken, gaat er altijd iets kapot.

Wat er gebeurt als twee vloeibare stoffen in ‘botsing’ komen, bracht een fotograaf in beeld.

Het is moeilijk muren bouwen op een grens tussen een rivier en een zee.

Je hebt oordelen nodig om te functioneren, maar in het gebruik ervan is het tijdelijke verloren gegaan. Te vaak ingewisseld voor de permanente staat. De vaste vorm.

Mijn antwoord aan de naar vaste verkering dingende geliefde was destijds: “Ik beloof je duurzaam nu”, omdat ik niet wist hoe ik iets moest vastleggen dat volgens mij altijd in beweging was.
‘Duurzaam nu’ was hem niet vast genoeg. Dat stromen, dat dynamische, die eb en vloed, dat lag hem niet. Liever had hij, zo denk ik nu, de leugen van de vaste vorm. En de waarheid in de vorm van CO, koolstofmonoxide, de sluipmoordenaar onder de vluchtige stoffen. Zo één die je niet aan ziet komen en je werkelijkheid kantelt zonder dat je kunt anticiperen.

Om te leren heb je voorlopigheid van oordelen nodig. Dat is wat ik denk. Op dit moment.
Je oordeelt voor het moment. Van daaruit kom je in beweging. Zie en hoor je nieuwe dingen. Laat je jezelf tegenspreken. Betrek je nieuwe informatie in je gezichtspunt. Zodat het een gezichtspuntkomma wordt. Steeds opnieuw.

En ga je om met steen.

Vloeistof komt overal.

Steen

tekst van Jacques Hamelink

Ik sla op de steen, uit alle macht. Dat duurt uren, of dagen, tijdens welke niet de moeheid de grootste bedreiging vormt maar de onwil.
Je moet willen als je met steen te maken krijgt, onvoorwaardelijk en zonder onderbreking willen. Geen versnipperingen toestaan, geen afbrokkeling. Geen moment van inwendig omzien. Geen vergelijking met vroegere situaties, geen afdwalingen.
Om zover te komen is enige oefening nodig. Ik oefende me lange tijd op zachtere en vochtige gesteenten, mergel, zandsteen. Van die naar de hardste vulkanische steensoorten bleek toen maar een stap meer. Ik leerde mijn krachten beheersen door ze te bundelen. De blindelings alle kanten uit waaiende wind in me hield op. Ik wilde.
Je moet de verlangens van de steen leren aanvoelen, de behandeling die hij vraagt. Je moet hem leren zich aan je over te geven, zich aan je toe te vertrouwen, en op slag blijkt zijn hardheid slechts een eigenzinnige ongevoelige fase in zijn bestaan.
Zijn afgezonderdheid, zijn zelfbeslotenheid vermindert. Hij wordt week onder je strelingen (voorbij een bepaald punt worden de dingen simpel. Je streelt zijn hele oppervlakte dan nog alleen met je vingertoppen). Hij verliest zijn vastheid. De kramptoestand wordt opgeheven. Hij golft, hij vloeit uit. Hij stijgt op van de grond, bron van een nieuwe rivier.
Zo heb ik hele gebergten vloeibaar leren maken als mijn hoofd daarnaar stond. En dat was en is maar al te dikwijls het geval, al heb ik tegenwoordig vaak al genoeg aan mijn dagelijkse conditieoefening: na een slag of tien, twaalf, dompel ik mijn hand in basalt waar je met geen houweel een splinter had kunnen afslaan.

Liked this post? Follow this blog to get more.